Jacoba van Beieren was een stoer wijf

Wie kent deze vrijgevochten vrouw niet?

De Geheugenkaart van Gouda | In mijn zoektocht naar bekende Gouwenaars voor de Geheugenkaart van Gouda sprak ik met Peggy Dijkstra-van Loon. Zij wist mij een verhaal te vertellen over ‘een stoer wijf’ uit Gouda. Die uitspraak had meteen mijn aandacht. Het kon niet anders dan dat zij verwees naar Jacoba van Beieren – een vrijgevochten vrouw uit de vijftiende eeuw.

Peggy zegt: ‘Jacoba vind ik stoer, omdat zij in haar tijd al geëmancipeerd was. Na het lezen “Jacoba, dochter van Holland” (2009) van Simone van de Vlugt heb ik haar in mijn hart gesloten. Ik had de indruk dat zij haar tijd ver vooruit was. Ze vocht als een vent en trouwde voor de vorm. Omdat het in die tijd niet anders kon – echt een vrijgevochten type!’

Jacoba van Beieren bewoonde het kasteel van 1401 tot 1436 en ondernam vanuit hier verschillende veldtochten. Zo wist ze o.a. Schoonhoven te veroveren. Als dank voor de steun die zij ontving van de Goudse schutters schonk zij een gouden miskelk die nu nog te bewonderen is in Museum Gouda. Ze stierf op 9 oktober 1436 op 35-jarige leeftijd aan tuberculose en werd begraven op het Binnenhof in Den Haag.

Het kasteel werd in 1438 door een brand in de as gelegd, maar ook al snel weer herbouwd. In deze tijd groeide Erasmus op in Gouda, dus hij moet het kasteel dagelijks gezien hebben. In 1577 werd het kasteel onbewoonbaar gemaakt en daarna afgebroken. Gouda wilde van het kasteel, en met name van de eigenaar, verlost worden. De eigenaar (de Staten van Holland) werd door het stadsbestuur niet bij deze besluitvorming betrokken. De officiële reden van de afbraak was dat de Spanjaarden dan niet het kasteel konden innemen. Interessant toch!

De verhalen van de Geheugenkaart van Gouda zijn verzameld door kunstenaar Michel Linthorst. Michel sprak met allerlei Gouwenaars en kwam zo tot een aantal mooie verhalen. Bekijk zijn werk hier.